Les particules modales: even, eens, nou, maar, misschien, ...

La plupart des particules modales néerlandaises ne sons pas traduisibles vers des autres languages, mais ils sont souvent utilisées en néerlandais, surtout dans la langage parlée. Avec ces mots, on peut savoir avec quelle émotion des choses sont dits et écrits.

On peut diviser les particules modales dans trois groupes:

Douces et gentilles Les particules neutres Fait tout plus dur
Links: gras met een vlinder. Rechts: een woestijn met een cactus

Even

Fonction: un temps limité, vite et facile.
Even fait que la phrase deviens plus gentille.

Exemples:
  • "Wacht even!"
    Je moet een minuut wachten, niet de hele dag. Zonder "even" is het te direct.
  • "Mag ik jouw pen even lenen?"
    Ik heb hem 5 minuten nodig, niet de hele dag.
  • "Kan je even het licht aandoen?"
    Het is een kort en simpel klusje. Je vraagt het op een vriendelijke manier.
  • "Ik ga even naar de winkel."
    Het zal snel zijn: ik moet maar een paar dingen kopen.
N'est pas possible:
  • "Weet u even waar het station is?"
    Als je weet waar het station is, weet je dat langer dan 5 minuten. Gebruik hier "misschien".
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✔✔✔

Misschien

Een man die buigt.

Fonction: une question polie et gentille.
L'effet de misschien est plus grand que alstublieft.

Exemples:
  • "Weet u misschien hoe laat het is?"
  • "Kan je de muziek misschien iets zachter zetten?"
  • "Verkoopt u misschien ook elektrische gitaren?"
N'est pas possible:
  • "Ik wil misschien een treinkaartje naar Delft."
    Gebruik misschien in vraagzinnen. Gebruik hier "Ik wil graag".
  • "Mag ik misschien een plastic zakje alstublieft?"
    Misschien is beleefd genoeg. "Alstublieft" is hier niet nodig.
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✘✔Het kan, maar als je beleefd wil zijn, gebruik dan een vraagzin.
Dit geldt voor "misschien" als modaal partikel, niet voor het gewone woord "misschien" (qui peut être traduit comme peut-être).

Maar

Een meisje voert een vogeltje: Kom maar vogeltje, wees maar niet bang.

Fonction 1: supporter quelqu'un, donner courage et confiance.

Exemples:
  • "Maak je maar geen zorgen."
  • "Ga maar naar huis, ik maak het werk wel af."
  • "Kom maar bij mij"
    "Maar" wordt veel gebruikt in (zeer dramatische) liedjes zoals deze. Leuke opdracht: tel het aantal keer "maar".
Een kindje vraagt een sigaret aan zijn gamende vader. De vader zegt: Je doet maar.

Fonction 2: quelque chose que tu n’intéresse pas. Peu important.

Exemples:
  • "Je doet maar."
    Dat betekent: doe maar wat je wil. Het interesseert me niet wat je doet.
  • "Laat maar. Ik doe het wel zelf."
  • "Als je niet wil luisteren, ga dan maar alleen."
N'est pas possible:
  • "Je wordt maar hopelijk snel beter."
    Gebruik maar in imperatieven, zoals "Word maar snel beter."
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
Het kan, maar imperatieven gebruiken we vaker.✘✔
Dit geldt voor "maar" als modaal partikel, niet voor het gewone woord "maar" (qui peut être traduit comme mais).

Gewoon

Een meisje probeert een blik te openen met een hamer. Een tweede meisje vraagt: Waarom gebruik je niet gewoon een blikopener?

Fonction 1: l'option la plus facile et la plus logique.

Exemples:
  • "Ga gewoon op de fiets als je die files zat bent."
  • "Je moet gewoon op tijd opstaan."
  • "Waarom bestellen we niet gewoon een pizza?"

Fonction 2: étonnement, souligner quelquechose. En français on peut utiliser donc

Exemples:
  • "Dit is gewoon bizar!"
  • "Het regende gewoon zes uur zonder pauze."
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✔✔
met "niet"		✔
Dit geldt voor "gewoon" als modaal partikel, niet voor het adjectief "gewoon" (qui peut être traduit comme ordinair, normal).

Eens

Een meisje dat wijst naar haar horloge.

Fonction: il faut être maintenant, pas dans 5 minutes.

Exemples:
  • "Kijk eens! Een regenboog!"
    Je moet nu kijken, want straks is de regenboog weer weg.
  • "Lees de tekst eens voor."
    Ouders en leraren gebruiken deze vorm vaak.
  • "Ik zal morgen eens kijken."
    Dit kan ook: dat betekent dat je het morgen doet en niet later.
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✔✔✔
Het vaakst gebruiken we "eens" in een imperatief.

Soms

Annabelle verandert in een weerwolf. Sanne vraagt: Heb je soms iets verkeerds gegeten?

Fonction: Il fait la question plus forte. Ce n'est que pour des questions fermées. Tu est vraiment curieux de la réponse. Ça veut dire, que "Soms" n'est pas pour des questions rhétoriques.

Exemples:
  • "Wil je soms wat drinken?"
    Je weet het antwoord niet. Je gebruikt "soms" niet als je zeker weet dat iemand "ja" antwoordt.
  • "Heb jij mijn sleutels soms gezien?
  • "Ben jij soms verliefd op haar?"
N'est pas possible:
  • "Waar was je gisteren soms?"
    "Soms" is niet voor open vragen, maar enkel voor vragen die we met "ja" of "nee" kunnen beantwoorden.
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✘✔✘
Dit geldt voor "soms" als modaal partikel, niet voor het gewone woord "soms" als frequentie (qui peut être traduit comme parfois).

Nou

Een meisje kijkt boos en steunt met haar hoofd op haar hand.

Fonction: irritation, souvent après attendre un certain temps. Tu perds ta patience.

Exemples:
  • "Ben je nou nog niet klaar?"
    Na lang wachten verlies je je geduld.
  • "Stop nou met praten en ga aan het werk!"
  • "Waar blijf je nou?"
    Als je lang op iets of iemand hebt gewacht.
  • "Ik vroeg je om een e-mail te sturen. Is dat nou echt zo moeilijk?!"
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✘✔✔
Dit geldt voor "nou" als modaal partikel, niet voor het gewone woord "nou" als synoniem van "nu" (qui peut être traduit comme maintenant, mais c'est une forme informelle).

Toch

Een meisje is gigantisch kwaad en schreeuwt met haar handen in de lucht.

Fonction: tu t'énerve. C'est souvent la colère plus spontanée que "nou".

Exemples:
  • "Hou toch je mond!"
    Met deze zinnen maak je geen vrienden.
  • "Doe toch normaal!"
  • "Laat die hond nou toch niet alleen thuis."
    Nou en toch gaan vaak samen voor een sterker effect.
N'est pas possible:
  • "Is dat toch zo moeilijk?"
    Voor vraagzinnen kan je beter "nou" gebruiken.
Où ce mot est utilisé ?
phrase normalequestionimpérative
✘✘✔
Dit geldt voor "toch" als modaal partikel, niet voor het gewone woord "toch" (qui peut être traduit comme quand même).

C'est aussi possible de combiner les particules modales.

Comme ça on peut analyser très précise, ce que cette institutrice dit. En français la traduction serait "Ècoute !"

Een boze juf zegt tegen een leerling: Luister nou toch gewoon eens even!

Combineren: de volgorde

De meest gebruikte volgorde:

nou - misschien - soms - toch - maar - gewoon - eens - even

Veelgebruikte combinaties

misschien even → kleine, beleefde vraag
nou toch → grote irritatie
eens even → moet nu, maar duurt niet lang
nou eens → het geduld is op
maar gewoon → overtuigen om de beste optie te kiezen