Kunnen, mogen, moeten, willen, zullen czy zouden: różnica
Kiedy używamy jakiego czasownika modalnego i jak odmieniać te słowa?
Weźmy stereotypową bajkę. Książę chce zatańczyć z dziewczyną. Najbardziej logicznym pytaniem w tej sytuacji byłoby Wil je met me dansen?. Ale co będzie, jeśli zastąpimy wil innym czasownikiem?
Willen
willen: chceć
- Czy chcesz ze mą zatańczyć?
- Nie mam ochoty. Nie chcę.
| presens | imperfectum | |
|---|---|---|
| ik | wil | wilde, wou |
| jij | wil, wilt | |
| u | wilt | |
| hij | wil | |
| wij jullie zij |
willen | wilden, wouden |
| perfectum | |
|---|---|
| ik | heb gewild |
Formy jij wil, wou i wouden są mniej formalne.
Kunnen
kunnen: móc, umieć (być w stanie)
- Czy możesz (jesteś w stanie) ze mną zatańczyć?
- Nie, nie mogę.
| presens | imperfectum | |
|---|---|---|
| ik | kan | kon |
| jij | kan, kunt | |
| u | kunt, kan | |
| hij | kan | |
| wij jullie zij | kunnen | konden |
| perfectum | |
|---|---|
| ik | heb gekund |
Kan je? i Kun je? są oboje prawidłowo.
Mogen
mogen: móc, jest wolno
- Czy wolno Ci ze mną zatańczyć?
- Cześć mamuszu, jakiś książę chce ze mną zatańczyć. Pozwolisz mi? - Przepraszam, moja matka nie pozwala mi z tobą zatańczyć...
| presens | imperfectum | |
|---|---|---|
| ik | mag | mocht |
| jij | ||
| u | ||
| hij | ||
| wij jullie zij | mogen | mochten |
| perfectum | |
|---|---|
| ik | heb gemogen |
Moeten
moeten: musić
- Czy musisz ze mną zatańczyć?
- Tak, muszę z tobą zatańczyć. Jest w mojej umowie.
| presens | imperfectum | |
|---|---|---|
| ik | moet | moest |
| jij | ||
| u | ||
| hij | ||
| wij jullie zij | moeten | moesten |
| perfectum | |
|---|---|
| ik | heb gemoeten |
Zullen
zullen: będę, będziesz, będzie, ... (przyszłość)
- Czy będziesz ze mną tańczyć?
- Zobaczymy... w roku 2029 będziemy razem tańczyć.
| presens | |
|---|---|
| ik | zal |
| jij | zal, zult |
| u | zult, zal |
| hij | zal |
| wij jullie zij | zullen |
Zal je? i Zul je? są oboje prawidłowo.
Zouden
zouden: -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście, -bi, ...
ik zou willen = chciałbym
je zou moeten = musiałbyś
we zouden kunnen = móglibyśmy
- Czy zatańczyłabyś ze mną, jeśli byłbym księciem?
- Nie! Nawet jeśli byłbyś księciem, nie z tobą tańczyłabym!
| imperfectum | |
|---|---|
| ik | zou |
| jij | |
| u | |
| hij | |
| wij jullie zij | zouden |