Kunnen, mogen, moeten, willen, zullen czy zouden: różnica
Kiedy używamy jakiego czasownika modalnego i jak odmieniać te słowa?
Weźmy stereotypową bajkę. Książę chce zatańczyć z dziewczyną. Najbardziej logicznym pytaniem w tej sytuacji byłoby Wil je met me dansen?. Ale co będzie, jeśli zastąpimy wil innym czasownikiem?
Willen
![Prins: Wil je met me dansen? - Princes: Ik heb geen zin om te dansen. Ik wil het niet.](/zn/werkwoord/modaal_wil.png)
willen: chceć
- Czy chcesz ze mą zatańczyć?
- Nie mam ochoty. Nie chcę.
presens | imperfectum | |
---|---|---|
ik | wil | wilde, wou |
jij | wil, wilt | |
u | wilt | |
hij | wil | |
wij jullie zij |
willen | wilden, wouden |
perfectum | |
---|---|
ik | heb gewild |
Formy jij wil, wou i wouden są mniej formalne.
Kunnen
![Prins: Kan je met me dansen? - Princes met een gebroken been: Nee, dat kan ik niet.](/zn/werkwoord/modaal_kan.png)
kunnen: móc, umieć (być w stanie)
- Czy możesz (jesteś w stanie) ze mną zatańczyć?
- Nie, nie mogę.
presens | imperfectum | |
---|---|---|
ik | kan | kon |
jij | kan, kunt | |
u | kunt, kan | |
hij | kan | |
wij jullie zij | kunnen | konden |
perfectum | |
---|---|
ik | heb gekund |
Kan je? i Kun je? są oboje prawidłowo.
Mogen
![Prins: Mag je met me dansen? - Princes: Sorry, ik mag niet dansen van mijn moeder.](/zn/werkwoord/modaal_mag.png)
mogen: móc, jest wolno
- Czy wolno Ci ze mną zatańczyć?
- Cześć mamuszu, jakiś książę chce ze mną zatańczyć. Pozwolisz mi? - Przepraszam, moja matka nie pozwala mi z tobą zatańczyć...
presens | imperfectum | |
---|---|---|
ik | mag | mocht |
jij | ||
u | ||
hij | ||
wij jullie zij | mogen | mochten |
perfectum | |
---|---|
ik | heb gemogen |
Moeten
![Prins: Moet je met me dansen? - Princes: Ja, ik moet met je dansen. Het staat in mijn contract.](/zn/werkwoord/modaal_moet.png)
moeten: musić
- Czy musisz ze mną zatańczyć?
- Tak, muszę z tobą zatańczyć. Jest w mojej umowie.
presens | imperfectum | |
---|---|---|
ik | moet | moest |
jij | ||
u | ||
hij | ||
wij jullie zij | moeten | moesten |
perfectum | |
---|---|
ik | heb gemoeten |
Zullen
![Prins: Zal je met me dansen? - Princes: Eens kijken... in 2029 zullen we met elkaar dansen.](/zn/werkwoord/modaal_zal.png)
zullen: będę, będziesz, będzie, ... (przyszłość)
- Czy będziesz ze mną tańczyć?
- Zobaczymy... w roku 2029 będziemy razem tańczyć.
presens | |
---|---|
ik | zal |
jij | zal, zult |
u | zult, zal |
hij | zal |
wij jullie zij | zullen |
Zal je? i Zul je? są oboje prawidłowo.
Zouden
![Dakloze man: Zou je met me dansen als ik een prins was? - Princes: Nee! Zelfs als je een prins was, zou ik niet met je willen dansen!](/zn/werkwoord/modaal_zou.png)
zouden: -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście, -bi, ...
ik zou willen = chciałbym
je zou moeten = musiałbyś
we zouden kunnen = móglibyśmy
- Czy zatańczyłabyś ze mną, jeśli byłbym księciem?
- Nie! Nawet jeśli byłbyś księciem, nie z tobą tańczyłabym!
imperfectum | |
---|---|
ik | zou |
jij | |
u | |
hij | |
wij jullie zij | zouden |